پرواز انسان

نماز، منتهای عروج و کمال بشریت است . عروج بشر این است . نه آن که مثل فضانوردان به فضا بروی و آسمان ها را ببینی . اگر در همین جا، به جایی رسیدی که غیر خدا را عبادت نکردی; نه هوا و هوس خود را پرستش کردی و نه هواو هوس دیگران را، اگر از شیطان خود و از شیطان دیگران محفوظ بودی و فقط تکیه گاهت در عبودیت، حق تعالی بود، این صلات کبیر است و شما را به جایی می برد که از تمام نفوس بشری بی نیاز می شوید و فقط به حق تعالی احتیاج دارید . به وسیله این نماز، آگاهی هایی برای انسان پیدا می شود .

نماز برای این است که شما را پرواز دهند . چه کنیم که می گویید: ما این جا می خواهیم مشغول چلوکبابمان باشیم؟ ! تو بالاتر از این حرف ها هستی که اسیر چلوکباب باشی! تو باید از این پروازی که انبیا و اولیا و اوصیا و صلحا دارند، سهمی داشته باشی; گمان نکن که آن پرواز، اختصاص به آنها دارد! ما هم اگر بنده خالص خدا شویم، دست از تشریفات برداریم، دست از شرکمان برداریم و دست از این بت پرستی برداریم، می توانیم از این پرواز سهمی داشته باشیم . گمان نکنید فقط اهل مکه بت پرست بودند . ما هم اگر بندگی هوا و هوس را بکنیم، بت پرستیم . منتها بت ما، هوا و هوس ماست .

پیغمبراسلام فرمود: «قرة عینی فی الصلوة » ⁽⁵⁾ ; نماز نور چشم من است . آن صلات، صلات معراجی پیغمبر خداست، با آن صلات، در برابر شرق و غرب ایستاد و گفت: اگر ماه را در یک دستم و خورشید را در دست دیگرم قرار دهند، دست از حرف هایم برنمی دارم . برای این که شما جاهلید، یک مشت کودک هستید، نسبت به حقایق اسلام نابالغید . همین که آدم صدساله شد، معلوم نیست بلوغ پیدا کند . بلوغ به این است که به حقایق اسلام آگاهی پیدا کند . حقایق اسلام، تبلیغاتی نیست، بلکه واقعی است . هرکس به این حقایق نایل شد، متوجه می شود که گوهری که دنبال آن می گشته است همین است .

5)میزان الحکمه، ج 5، ص 367 .